Darowizny dla organizacji pozarządowych

Czy wiecie, że darowiznę na rzecz organizacji prowadzących działalność pożytku publicznego (niekoniecznie wpisanych na listę organizacji pożytku publicznego) można odliczyć od dochodu?

Odbiorcami odliczanych darowizn mogą być nie tylko organizacje pożytku publicznego, ale również:

  • organizacje niedziałające w celu osiągnięcia zysku, osoby prawne lub jednostki nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia,
  • kościelne osoby prawne oraz osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
  • stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego.

Nie podlegają jednak odliczeniu darowizny na rzecz:

  • partii politycznych;
  • związków zawodowych i organizacji pracodawców;
  • samorządów zawodowych;
  • fundacji, których jedynym fundatorem jest Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego, chyba że przepisy odrębne stanowią inaczej albo majątek tej fundacji nie jest w całości mieniem państwowym, mieniem komunalnym lub mieniem pochodzącym z finansowania środkami publicznymi w rozumieniu ustawy o finansach publicznych lub fundacja prowadzi działalność statutową w zakresie nauki, w szczególności na rzecz nauki;
  • fundacji utworzonych przez partie polityczne;
  • spółek działających na podstawie przepisów o kulturze fizycznej.

Darowizny podlegające odliczeniu mogą zostać przekazane na następujące cele pożytku publicznego:

  1. pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
  2. zapewnienia zorganizowanej opieki byłym żołnierzom zawodowym, którzy uzyskali uprawnienie do emerytury wojskowej lub wojskowej renty inwalidzkiej, inwalidom wojennym i wojskowym oraz kombatantom;
  3. działalności charytatywnej;
  4. podtrzymywania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
  5. działalności na rzecz mniejszości narodowych;
  6. ochrony i promocji zdrowia;
  7. działania na rzecz osób niepełnosprawnych;
  8. promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;
  9. upowszechniania i ochrony praw kobiet oraz działalność na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn;
  10. działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
  11. działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
  12. nauki, edukacji, oświaty i wychowania;
  13. krajoznawstwa oraz wypoczynku dzieci i młodzieży;
  14. kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i tradycji;
  15. upowszechniania kultury fizycznej i sportu;
  16. ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
  17. porządku i bezpieczeństwa publicznego oraz przeciwdziałania patologiom społecznym;
  18. upowszechniania wiedzy i umiejętności na rzecz obronności państwa;
  19. upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;
  20. ratownictwa i ochrony ludności;
  21. pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w kraju i za granicą;
  22. upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
  23. działań na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
  24. promocji i organizacji wolontariatu;
  25. działalności wspomagającej technicznie, szkoleniowo, informacyjnie lub finansowo organizacje pożytku publicznego, w zakresie określonym wyżej.

Uwaga limit !

Łączna kwota odliczeń (tj. dla organizacji działającej w sferze pożytku, jednostki kościelnej czy na cele krwiodawstwa)  nie może przekroczyć w roku podatkowym 6% dochodu, tzn. darowizna dokonana w kwocie wyższej nie będzie mogła zostać odliczona.

Jeżeli darowizna podlega opodatkowaniu VAT, odliczamy wartość brutto z VAT.

Bez limitu

Żaden limit nie obowiązuje natomiast w odniesieniu do odliczania tzw. darowizn kościelnych. Nie są to jednak wszelkie darowizny przekazane na rzecz kościelnych osób prawnych, a jedynie te przeznaczone na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą. Należy od nich odróżnić darowizny przekazywane kościołom różnych wyznań na cele kultu religijnego, których odliczenie jest limitowane do wysokości 6% dochodu . Wysokość odliczenia z tytułu darowizny na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą ogranicza jedynie wysokość podstawy opodatkowania – odliczenie to nie może bowiem jej przekroczyć.

Odliczenie darowizny od dochodu   

Nie ma znaczenia, czy darowiznę odliczamy od dochodu (podatek dochodowy albo podatek tonażowy) czy od przychodu (ryczałt ewidencjonowany). Możemy odliczać nawet część darowizny w jednym zeznaniu, część w innym. Ważne, by tej samej kwoty nie odliczyć dwukrotnie.

W zeznaniu rocznym podatnik wykazuje, komu i ile przekazał tytułem darowizny.

Dokumenty

Darowizna jest umową i jako taka wymaga zgody obu stron, czyli darczyńcy i obdarowanego. Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże darowizna ma również charakter skuteczny jeżeli dokonano wpłaty na konto organizacji, a organizacja nie odrzuciła darowizny, lecz ją zatrzymała. Warto tu jednak przypomnieć, że darowizna inna niż pieniężna (np. nieruchomość) wymaga sporządzenia dokumentu, z którego wynika wartość tej darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu.

Darczyńca korzystający z ulgi zobowiązany jest do wykazania w załączniku do zeznania – PIT/O, oprócz kwoty przekazanej darowizny oraz kwoty dokonanego odliczenia, również danych pozwalających na identyfikację obdarowanego, a w szczególności jego nazwy i adresu. W przypadku darowizn przekazywanych organizacji zagranicznej podatnik musi posiadać oświadczenie, iż na dzień przekazania darowizny była ona równoważną organizacją do tych, o których mowa w art. 3 ust. 2 i ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego, realizującą cele społecznie użyteczne i prowadzącą działalność pożytku publicznego.

Z kolei jeżeli chodzi o darowizny (przypomnijmy bez limitu 6%) na działalność charytatywno-opiekuńczą prowadzoną przez kościelne osoby prawne, właściwym dokumentem jest dowód wpłaty na rachunek bankowy, a w przypadku darowizny innej niż pieniężna – dokument, z którego wynikają dane o darczyńcy, wartość darowizny oraz oświadczenie obdarowanego o jej przyjęciu. Ponadto w ciągu 2 lat od przekazania darowizny darczyńca powinien od obdarowanego otrzymać sprawozdanie o jej przeznaczeniu (jak została udzielona pomoc i komu) na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą.

Uwaga! Zbyt ogólne sprawozdanie może spowodować, że urząd skarbowy zakwestionuje prawo do odliczenia darowizny. A wtedy darczyńca będzie musiał złożyć korektę zeznania i uregulować powstałą zaległość podatkową wraz z naliczonymi odsetkami za zwłokę.

Aby nie doszło do takiej sytuacji należy umowę darowizny (między obdarowanym a darczyńcą) regulującą kwestie na jaki cel jest przeznaczona darowizna i obowiązek przedłożenia przez obdarowanego stosownego sprawozdania.

Uwaga! Jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków do utrzymania. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia. W przypadku zwrotu darowizny należy wypełnić stosowną informację podatkową.

Zwrot darowizny

Darowizna czasem jest zwracana, np.

  • gdy organizacja nie chce jej przyjąć,
  • gdy strony umowy darowizny tak ustalą,
  • gdy darowizna została dokonana omyłkowo,
  • gdy nie został spełniony warunek, pod którym darowizny dokonano (np. opisany w tytule przelewu).

Jeśli organizacja zwraca darowiznę darczyńcy jest zobowiązana poinformować o tym urząd skarbowy darczyńcy, w terminie miesiąca od dnia dokonania zwrotu. W informacji należy podać kto, kiedy i ile wpłacił w ramach darowizny oraz kiedy dokonano zwrotu. Nie musimy podawać przyczyny zwrotu.

Obowiązki podatkowe obdarowanego

Organizacje otrzymujące darowizny odliczane od podstawy opodatkowania PIT / CIT, a także darowizny odliczane na podstawie odrębnych ustaw (np. na cele charytatywno-opiekuńcze), są zobowiązane:

  • w zeznaniu rocznym CIT – konkretnie w załączniku CIT-D – wyodrębnić z przychodów kwotę ogółem otrzymanych darowizn ze wskazaniem celu jej przeznaczenia zgodnie ze sferą działalności pożytku publicznego, wraz z wyszczególnieniem darowizn pochodzących od osób prawnych z podaniem nazwy i adresu darczyńcy, jeżeli:
    • jednorazowa kwota darowizny przekracza 15.000 zł lub
    • jeżeli suma wszystkich darowizn otrzymanych w danym roku podatkowym od jednego darczyńcy przekracza 35.000 zł
  • w terminie składania zeznania rocznego CIT, udostępnić do publicznej wiadomości, poprzez publikacje w Internecie, środkach masowego przekazu lub wyłożenie dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych, informacje, o których mowa wyżej, i w formie pisemnej zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego; trzeba zatem wysłać pismo do własnego urzędu skarbowego, podając, w jaki sposób wykonane obowiązek („Informujemy, że obowiązek określony w art.18 ust.1e pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wykonaliśmy, podając informacje na naszej stronie internetowej www xyz pl / poprzez ogłoszenie w Tygodniku XYZ z dnia 00.00.0000 r. / poprzez wyłożenie informacji w siedzibie organizacji w formie pisemnej” itp).

Jeżeli obdarowana organizacja nie składa zeznania rocznego CIT, wówczas przekazuje do swojego urzędu skarbowego informacje o kwocie ogółem otrzymanych darowizn ze wskazaniem celu jej przeznaczenia zgodnie ze sferą działalności pożytku publicznego, wraz z wyszczególnieniem darowizn pochodzących od osób prawnych z podaniem nazwy i adresu darczyńcy, jeżeli:

  • jednorazowa kwota darowizny przekracza 15.000 zł lub
  • jeżeli suma wszystkich darowizn otrzymanych w danym roku podatkowym od jednego darczyńcy przekracza 35.000 zł

– w terminie, w jakim składałaby CIT roczny, gdyby była do tego zobowiązana, ww. informacje. W tym samym terminie ma obowiązek udostępnić do publicznej wiadomości informacje o darowiznach w sposób opisany wyżej.

Uwaga, z obowiązku upubliczniania tej informacji zwolnione są organizacje, których dochód za dany rok podatkowy nie przekracza kwoty 20.000 zł.

W stosunku do kościelnych osób prawnych, które otrzymują takie darowizny, ww. zasady stosuje się również (odpowiednio).

; ;